Anayasa Mahkemesi’nin Resmi Gazete’de yayımlanan kararına nazaran, kalp ve iç hastalıkları Uzmanı Canan Karatay, 2016’da katıldığı yaklaşık 5 saat süren bir televizyon programında, beslenmenin değeri, depresyonla beslenme ortasındaki bağ mevzularına değindi, ilaç şirketlerinin ticari tasayla hareket ettiğine, antidepresanlarla memnun olunamayacağına fakat sağlıklı beslenmeyle keyifli olunabileceğine dair bildiriler verdi.
Söz konusu yayın üzerine İstanbul Tabip Odası Onur Kurulu, Karatay hakkında disiplin soruşturması başlattı. Soruşturma sonunda Karatay’a 1325 lira para cezası verildi. Türk Tabipler Birliği Yüksek Onur Heyeti da kararı onadı.
Karatay’ın, ceza kararının iptali istemiyle açtığı dava Ankara 13. Yönetim Mahkemesince, yaptığı istinaf başvurusu da bölge yönetim mahkemesince reddedildi. Bunun üzerine Karatay, Anayasa Mahkemesine hak ihlali teziyle ferdî müracaat yaptı.
Başvuruyu inceleyen Yüksek Mahkeme, Anayasa’nın 26’ncı hususunda teminat altına alınan söz özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti ve Karatay’a 18 bin lira manevi tazminat ödenmesini kararlaştırdı. Ayrıyeten, tekrar yargılama yapılmak üzere kararın Ankara 13. Yönetim Mahkemesine gönderilmesini kararlaştırdı.
KARARIN GEREKÇESİ
Anayasa Mahkemesinin kararında, Anayasa’nın 26’ncı hususuna nazaran herkesin tabir özgürlüğünün bulunduğu, bunun lakin kanunda belirtilen kurallarda sonlandırılabileceği, Karatay’ın açıklamaları nedeniyle cezalandırılmasının da söz özgürlüğüne müdahale manası taşıdığı kaydedildi.
Karatay’ın, bireylerin sıhhati için tehlikeli olabilecek yanlış bilgileri tabip sorumluluğuna uygun olmayacak biçim ve formüllerle yaydığı gerekçesiyle cezalandırıldığı aktarılan kararda, “Hiç elbet yanlış bilgilerin yönetilmesi de sıhhat siyasetlerinin asıllı bir kesimini oluşturmaktadır. Lakin bunu yaparken devlet, söz özgürlüğüne de hürmet göstermelidir” değerlendirmesi yer aldı.
Verilen idari para cezasının iptali istemiyle açılan davada mahallî mahkemenin, Karatay’ın açıklamalarının halk sıhhatine nasıl bir ziyan verdiğine dair değerlendirmenin yer almadığı belirtilen kararda, kardiyoloji ve iç hastalıkları uzmanı Karatay’ın Türkiye’nin bilinen akademisyen ve bilim insanlarından olduğu ve tıp alanında yaşanan gelişmelerin müracaatçının ilgi alanında bulunduğu vurgusu yapıldı.
Başvurucu Karatay’ın, kendi bakış açısından hakikat beslenmenin şahısların ruh sıhhatini olumlu olarak etkilediğini herkesin anlayabileceği bir lisanda anlattığı belirtilen kararda, “Başvurucunun kimi tabirlerinin meslektaşlarını eleştirdiği hatta abartıya kaçtığı kabul edilse bile bir bilim beşerinin yerine kendini koyup belirli bir durumda kullanılacak söz formunun ne olacağını belirlemek yargı mercilerinin vazifesi olmamalıdır” tespiti yer aldı.
Bilim insanlarının ve akademisyenlerin her söylediğinin mutlak manada gerçek olduğunun söylenemeyeceği, bununla bir arada birbirlerinden farklı, alternatif bakış açılarının herkes için daha yanlışsız düşünme imkanı yarattığı tabir edilen kararda, “Başvurucuya disiplin cezası verilmesi ile Anayasa’nın 26’ncı hususunda muhafaza altında olan söz özgürlüğüne yapılan müdahalenin daha ağır basan bir toplumsal muhtaçlığa karşılık gelmediği üzere orantılı da olmadığı sonucuna varılmıştır” tespiti yer aldı.
Prof. Dr. Canan Karatay, daha evvel de “şeker yükleme testlerine” ait tıbbi içerikli açıklamalar yapmış, bu nedenle 15 gün süreksiz olarak meslekten alıkoyma cezası almış, Anayasa Mahkemesi bu ceza tarafından de söz özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetmişti.
Yorumlar kapalı.