1986’da Ukrayna’daki Çernobil Nükleer Santrali’nin dört numaralı reaktöründe meydana gelen arıza ve soncunda yaşanan patlama, yüksek ölçüde radyoaktif maddeyi dışarıya püskürtmüştü. Atmosfere ve etrafa saçılan radyoaktif atomlar Avrupa’ya, Karadeniz’e ve hatta Kuzey Amerika’ya ulaşmıştı. Santrali çevreleyen alanda ekolojik bir felaket yaşanmış ve popülasyon etkilenmişti. Çernobil faciasından sonra idare, bölgedeki birçok köpek de dahil olmak üzere evcil hayvanları avlama kararı almıştı lakin evcil hayvanlardan kimileri yakalanmaktan ve öldürülmekten kurtulmuştu. Kurtulan köpekler halen Çernobil Yasak Bölgesi içinde yaşıyor. Bu köpekler Clean Future Fund tarafından bölgede bakılıyor ve besleniyor.
Çernobil’deki köpekler başkalarından farklı
Bu çok feci bir felaket olsa da öğrenebileceğimiz çok kıymetli bilgiler de orada araştırılmayı bekliyor. Bu bağlamda bir gurup araştırmacı bu köpeklerin DNA’sını inceleyerek, kronik radyasyona maruz kalmanın fizyoloji ve sıhhat üzerinde nasıl uzun müddetli tesirlerini gözlemleyecek. Science Advances mecmuasında 3 Mart’ta yayınlanan yeni bir çalışmada, araştırmacılar Çernobil çevresindeki köpek popülasyonunun genetiğini çözmek için yola çıktılar ve bölgeyi yuva olarak gören 302 köpeğin genlerini karakterize ettiler. Ulusal Sıhhat Enstitüleri Ulusal İnsan Genomu Araştırma Enstitüsü’nde genetikçi ve çalışmanın müellifi Elaine Ostrander, “Yüksek ve düşük düzeylerde radyasyona maruz kalmayı içeren şiddetli bir ortamın, bu bölgede 15 kuşak boyunca yaşamış ve üremiş hayvanların DNA’sını nasıl etkileyebileceğini görme talihi sunuyorlar” dedi.
Çernobil’deki köpekleri Avrupa’nın öteki yerlerindeki safkan köpeklerle karşılaştıran takım, Çernobil Nükleer Santrali’nin yakınında yaşayan köpeklerin genetik olarak farklı ve kapalı bir aile olduğunu ortaya çıkardı.
Çernobil, radyasyonla çabamıza yardımcı olabilir
Araştırmacılar toplanan 400’den fazla DNA örneği ile köpeklerin bulundukları ortama nasıl adapte olduklarını ve nasıl hayatta kaldıklarını derinlemesine inceleyecek. Tahminen de santrale yakın köpeklerde vakitle hayatta kalma avantajı sağlayan kimi genler açılmış ya da kapanmış olabilir. Güney Carolina Üniversitesi’nde biyolog olan ve felaketin akabinde Çernobil etrafındaki organizmaları uzun müddet inceleyen ve makalenin muharrirlerinden biri olan Tim Mousseau, şu anda 400 örneğin yarısından fazlası için tam bir DNA dizisi elde edildiğini belirtti. Bu ortada, bu çalışma Çernobil’deki hayat için yapılan birinci araştırma değil. Köpekler Çernobil’de incelenen birinci büyük göğüslü olsa da daha pek çok çeşit (böcekler, kuşlar vb.) incelenmiş durumda. Kirlenmeden etkilenen bölgelerde cinslerin bolluğunun kesin olarak azaldığı da keşfedil. Lakin burası altın madeni üzere kıymetli bir yer. Çünkü, 2020 yılında yapılan bir öteki çalışmada melanin pigmentinin yüksek seviyede olduğu bir mantar türü keşfedildi. Melanin, radyasyonu emip güce dönüştüren bir pigment. Yüksek seviyede melanin üretmek, radyasyon tehdidinin her vakit mevcut olduğu astronotlar için bir kurtarıcı olabilir.
Yorumlar kapalı.