Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların üzerinden bir ay geçti. Yaşanan felakette en az 46 bin yurttaş ömrünü yitirdi, on binlerce insan evsiz kaldı. Hükümet sarsıntı bölgesine geç müdahale etti. Onlarca yurttaş kurtarılmayı beklerken hayatını yitirdi. Bütün bunlara rağmen bir kişi bile sorumluluk alıp istifa etmedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan “helallik” isterken, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da “İstanbul sarsıntısına hazırlıklıydık” dedi.
Cumhuriyet, binlerce yurttaşın ömrünü yitirdiği sarsıntı felaketinde bir ayda yaşananları derledi:
1- KURTARMA VE YARDIMA GEÇ KALINDI
On binlerce yapı enkaza dönüşürken kentlere yardımlar da geç gitti. Birçok yurttaş günlerce enkaz alınta kurtarılmayı bekledi. Uzmanlar tarafından hazırlanan raporlarda, birinci iki gün yurttaşların gönüllülerin uğraşıyla kurtarıldığı belirtildi. Adıyaman’da konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Sarsıntıların yıkıcı tesiri, olumsuz hava kuralları, hasar gören altyapının getirdiği zorluklar üzere sebeplerle maalesef birinci birkaç gün Adıyaman’da dilek ettiğimiz aktiflikte çalışma yürütemedik. Bunun için sizden helallik istiyorum” dedi. Uyum derdinden ötürü bölgeye yollanmak isteyen yardımlar, gerekli yerlere vaktinde ulaşamadı. Uyum etabında yaşanan sıkıntılar tüm yetkilerin tek elde toplandığı “tek adam rejimi” tartışmalarını gündeme getirdi.
2- ASKER ALANA GEÇ SÜRÜLDÜ
1999’da Marmara’da yaşanan büyük sarsıntının akabinde 24 bin askeri işçi enkaza müdahale etmek için alana indi. 11 vilayette tesirli olan zelzelede askerin kışlada bekletildiği tezleri üzerine Ulusal Savunma Bakanlığı (MSB) tenkitlerin odağı oldu. MSB, 2. Ordu Komutan-lığı birliklerinin 06.00’da arama kurtarma çalışmalarına başladığını açıkladı.
3- DEVLET YOKTU YURTTAŞ VARDI
Depremzedelerin tüm muhtaçlıkları devletin yokluğunda yurttaşlar tarafından giderildi. Türkiye’nin dört bir yanından gelen yardımlar bölgeye ulaştırıldı. Kentlerin girişlerinde TIR’lar sıra oldu.
4- KAMU BİNALARI DA YIKILDI
Bütün zelzele yönetmelikleri ve mevzuatlara rağmen bölgede kamu binaları da yıkıldı. Hatay’daki İskenderun Devlet Hastanesi’nin ağır bakım ünitesi çöktü, hastalar enkaz altında kaldı. Adıyaman’daki belediye hizmet binası yıkılırken Malatya’da da tarihi cami kısmen ziyan gördü. Buna rağmen, Kahramanmaraş’taki Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği İnşaat Mühendisleri Odası’nın mevzuata uygun binası ayakta kaldı.
5- KIZILAY SINIFTA KALDI
Depremde skandallara imza atan bir kuruluş da 155 yıllık Kızılay oldu. Depremzedelere yardım etmesi gereken kurumun, AHBAP’a 46 milyon TL’lik çadır satışı yaptığını gazetemiz müellifi Murat Ağırel gündeme getirdi. Ağırel sonraki günkü yazısında, bağışlanan ikinci el eşyaların da Kızılay tarafından satıldığını belirtti. İktidarın yetersiz kaldığı noktalarda devreye giren AHBAP, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli tarafından amaç gösterildi.
6- YURTTAŞLAR ÇADIRSIZ
Evleri yıkılan yahut hasar gören yurttaşlar için bölgede çadır kentler kuruldu. Buna rağmen barınma sorunu hâlâ tam olarak çözülemedi. Birçok yurttaş başını sokacak bir çadır bulamadı. Bölgelere yeteri kadar çadır ulaştırılamamasının yanı sıra, çadır kentlerin yetersizliği de konuşuldu.
7- HİJYEN BÜYÜK SORUN OLDU
Enkaz bölgelerinde hijyen de en büyük meselelerden biri oldu. Yurttaşlar bölgedeki tuvalet meselesini da ısrarla gündeme getirdi. Seyyar tuvaletler kurulmasına rağmen altyapı sorunları öbür meseleleri da ortaya çıkardı. Hatay’daki Asi Nehri’nin kenarına kurulan seyyar tuvaletin masrafının ırmağa boşaltıldığı söylendi. Öte yandan, Türk Tabipleri Birliği tarafından yapılan açıklamada bölgede hijyen kasvetinden kaynaklı salgın hastalıkların görüldüğü söylendi. Bölgede uyuz ve bit üzere hastalıkların yanında, çadır kentlerde kalan çocuklarda soğuğa bağlı enfeksiyon hastalıkları ortaya çıktı. Ayrıyeten sarsıntının vurduğu vilayetlerde pak su sorunu oluştu. Depremzedeler, “Susuzluktan kırılıyoruz. İçme suyu bulamıyoruz” diyerek isyan etti.
8- UZAKTAN EĞİTİME GEÇİLDİ
İktidar depremzedeleri yerleştirmek için öğrenci yurtlarını seçti. Uzmanların tüm ihtarlarına rağmen üniversiteler uzaktan eğitime geçti. Bu kararla birlikte yurtlardan apar topar çıkarılan öğrenciler mağdur edildi. Eşyaları çöp poşetlerine konuldu
9- TWİTTER KAPATILDI
Birçok depremzedenin yardım davetinde bulunduğu toplumsal medya hesabı Twitter ve TikTok’a kısıtlama getirildi. Yardım bekleyenlerin sesi olan platformların kısıtlanması siyasetçiler ve yurttaşlar tarafından sert lisanla eleştirildi.
10- ÇOCUKLAR KAYBOLDU
Depremin üzerinden bir ay geçmesine rağmen, enkazdan çıkarılan kimi çocukların nerede olduğuna dair net bir karşılığa ulaşılamadı. Çocuklarını arayan aileler her gün toplumsal medya aracılığıyla sesini duyurmaya çalışıyor. İstekli olarak bölgede çalışanlar, zelzeleden bu yana 1000’e yakın çocuğun kaybolduğunu öne sürdü. Öte yandan depremzede çocukların tarikatlara teslim edildiği argüman edildi. En son 9 depremzede çocuğun, İsmailağa cemaatine yakın Sakarya Erenler İlme Hizmet Vakfı tarafından yönetilen bir Kuran kursuna götürüldüğü ortaya çıktı. Kurstan alınan çocukların da Diyanet’e verildiği söylendi.
Yorumlar kapalı.