17 Şubat 1926’da İsviçre Uygar Kanunu örnek alınarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edilen Türk Uygar Kanunu’nun yürürlüğe girmesinin 97. yıl dönümü. Uygar Kanun’un kabul edilmesiyle Türk bayanı erkekler üzere eşit yurttaş oldu.
Kadın Kuruluşları Birliği‘nin mevzuya ait yaptığı açıklamada, “Medeni Kanun’un, laik hukuk devletimiz için, tüm yurttaşlar için ve bilhassa bayanlar için kıymetine ve kıymetine bir defa daha dikkat çekmek ve ‘sil baştan yazılacak’ teşebbüslerine müsaade vermeyeceğimizi kamuoyu ile paylaşmak istiyoruz” sözleri kullanıldı.
“Medeni Kanun şahıslar hukuku, aile hukuku, miras hukuku ve eşya hukuku kurallarıyla, yurttaşların doğumundan başlayarak vefatından sonrasına kadar özel ömür münasebetlerinin düzenlendiği temel kanundur.” denilen açıklama şu formda:
“Atatürk’ün önderliğinde ulusal egemenlik temelinde kurulan Cumhuriyetimizin birinci yıllarında kabul edilen Uygar Kanunumuz, laik hukukun simgesidir ve birebir vakitte ülkede hukuk birliğinin yaşama geçirilmesini sağlamıştır.
Medeni Kanun tıpkı vakitte bir bayan hakları ihtilalidir.
EVLİLİK YAŞI; TEK EŞLİLİK ve evlilik birliğinin ‘RESMİ NİKAH’ ile kurulması kabul edilmiş, ‘erkeğin BOŞ OL’ demesiyle boşanma yerine ‘HAKİM KARARIYLA BOŞANMA’, kız ve erkek çocuklara ‘EŞİT MİRAS PAYI’ kurallarıyla bayan haklarının garantisi olmuştur.
Ne yazık ki günümüzde, Uygar Kanun’un yok sayılmasına yol açan uygulamalara, ‘sil baştan yazılacak’ üzere telaffuzlara ve bu yolda maddelerde yapılmak istenen ve yapılan değişikliklere şahit oluyoruz:
– Nüfus Hizmetleri Kanununda 17 Ekim 2017’de yapılan değişiklikle ‘müftülere resmi nikah yetkisi’ verilmesiyle Uygar Kanunla sağlanmış olan hukuk birliğinin ve laiklik unsurunun göz gerisi edilmesine yol açılmıştır.
– Son devirde Uygar Kanunun 175 ve 176. unsurlarında yer alan yoksulluk nafakası kararının ‘erkeğin hayatının ipotek altına almaktan kurtarılması’ üzere bir münasebetle kaldırılması gündeme taşınmıştır. Meğer yasaya nazaran erkek tarafın nafaka alması önünde bir pürüz yoktur, boşanan her iki taraf da nafaka talep edebilir. Uygulamada çoklukla boşanan bayanın nafaka talep eden taraf olmasının nedeni göz gerisi edilmektedir. Bu yanlıştan dönülmelidir.
–Arabuluculuk Kanununda İHTİYARİ olduğu belirtilmesine karşın, Adalet Bakanlığınca, ‘Aile Hukukunda MECBURÎ Arabuluculuk’ uygulamaya konulmak istenmektedir. Bunun ailede ve toplumda ve bilhassa bayanlar açısından yol açacağı sakıncalara ve mağduriyete bir defa daha dikkat çekmek isteriz.
İstanbul Bayan Kuruluşları Birliği olarak, laik Cumhuriyetimizi savunan herkesi ve bilhassa bayanları bir defa daha UYGAR KANUNUMUZA SAHİP ÇIKMAYA çağırıyoruz.”
