Merkez Bankası: Depremin orta vadede Türkiye ekonomisini etkilemesi beklenmiyor

Para Siyaseti Kurulu’nun 23 Şubat’taki toplantısına ait özet yayımlandı.

Özette, tüketici fiyatlarının ocakta yüzde 6,65 arttığı, yıllık enflasyonun yüzde 57,68’e gerilediği anımsatılarak, yıllık enflasyonun hizmet kümesinde yükseldiği, güçte daha fazla olmak üzere öteki tüm alt kümelerde bariz düşüş kaydettiği bildirildi.

Enflasyonu etkileyen ögelere değinilen özette, yakın devirde iktisadi faaliyete ait açıklanan bilgilerin varsayım edilenden daha olumlu düzeylerde gerçekleştiği, lakin jeopolitik riskler ve faiz artışlarının da tesiriyle gelişmiş ülke ekonomilerinde resesyon tasalarının sürdüğü kaydedildi.

Özette, memleketler arası ölçekte üretici ve tüketici enflasyonunun yüksek düzeylerini sürdürdüğüne işaret edilerek, şu değerlendirmelere yer verildi:

“Gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarında, global risk iştahındaki güzelleşmeye paralel şubatta hem borçlanma hem de pay senedi piyasalarına girişler devam etmiştir. Öte yandan gelişmiş ülkelerin uzun vadeli tahvil faizlerindeki oynaklık ve global finansal şartların seyri gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarına ait riskleri canlı tutmaktadır. Milletlerarası emtia fiyatları ocakta sonlu bir artış kaydetmiş, alt kümeler bazında güç fiyatları görece yatay seyrederken güç dışı emtia fiyatlarında bir ölçü yükseliş gözlenmiştir. Tahıl koridorunun tesiri ile ziraî emtia fiyatlarındaki ölçülü seyir sürmüştür. Ilıman hava şartları ve gaz stoklarının değerli oranda dolması ile doğal gaz fiyatlarında ocak ve şubat aylarında besbelli bir geri çekilme izlenmiştir. Milletlerarası nakliyecilik maliyetleri düşüş eğilimini ocak ayında da sürdürürken, son aylarda döviz kurlarında gözlenen istikrarlı seyir korunmuştur. Böylece, üretici yıllık enflasyonu gerilemeye devam etmiştir.”

‘Depremin enflasyon üzerindeki tesirleri yakından izleniyor’

PPK Toplantı Özeti’nde, uygulanan bütüncül siyasetlerin takviyesiyle enflasyonun düzeyi ve eğiliminde güzelleşmeler görülmeye başlandığı belirtilerek, sarsıntının yol açtığı arz-talep dengesizliklerinin enflasyon üzerindeki tesirlerinin yakından izlendiği vurgulandı.

Asrın felaketi öncesi öncü göstergelerin, 2023’ün birinci çeyreğinde iç talebin dış talebe kıyasla daha canlı olduğuna ve büyüme eğiliminde artışa işaret ettiği aktarılan özette, “Çoğunlukla sarsıntı öncesi dataları yansıtan göstergelere nazaran yılın birinci çeyreğinde iç talebin dış talebe kıyasla daha güçlü seyrini koruduğu kıymetlendirilmektedir.” denildi.

Özette, zelzele felaketi sonrası iktisadi faaliyete ait göstergeler üzerinde belirsizlik oluştuğu tabir edilerek, şunlar kaydedildi:

“Depremin direkt tesirlerinin yanında yine inşa faaliyetleri ve uygulanan destekleyici siyasetler kanalıyla dolaylı tesirlerinin vakit içinde değişen çeşitli sektörel ve bölgesel yansımaları olacaktır. Zelzelenin üretim, tüketim, istihdam ve beklentiler üzerindeki tesirleri kapsamlı bir halde kıymetlendirilmektedir. Zelzelenin kısa vadeli tesirlerinin şubat ayında imalat sanayi firmalarının geleceğe yönelik üretim ve sipariş beklentilerine kısmen yansıdığı gözlenmektedir. Gerçek kesim ve sektörel itimat endekslerinde de şubat ayında aylık bazda düşüş gerçekleşmiştir. Şubat ayına ait yüksek frekanslı dış ticaret dataları ise zelzeleden etkilenen bölgeden yapılan ihracatın afet sonrasındaki düşüş sonrası toparlanma eğilimi sergilediğine işaret etmektedir. Çalışanlara yönelik alınan ağır önlemler ile üretime iştirakin ilerleyen haftalarda kademeli olarak artması beklenmektedir. Öte yandan, saha görüşmelerinden edinilen detaylı bilgiler zelzeleden etkilenen bölgede yer alan sanayi üretimi alt yapısının büyük ölçüde korunduğuna ve üretimin sürekliliğinin sağlandığına işaret etmektedir. Zelzelenin yakın vadede ekonomik aktiviteyi etkilemesi beklenmekle birlikte orta vadede Türkiye iktisadının performansı üzerinde kalıcı bir tesirde bulunmayacağı öngörülmektedir.”

Anket göstergeleri ve yüksek frekanslı bilgilerin, istihdamdaki artış eğiliminin korunduğunu gösterdiği lisana getirilen özette, büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin hissesinin arttığı belirtildi.

‘Bu ölçülü indirim, sarsıntı sonrası gerekli toparlanmayı desteklemek için yeterli’

Özette, para siyaseti duruşunun, enflasyon görünümüne yönelik risklerin kaynağı, kalıcılığı ve para siyasetiyle ne ölçüde denetim altına alınabileceğine dair değerlendirmeler dikkate alınarak, temkinli bir yaklaşımla sürdürülebilir fiyat istikrarı amacına ulaşılması odağında belirleneceği vurgulandı.

Para siyasetinde liralaşma odaklı bir yaklaşım sergilenmeye devam edileceği aktarılan özette, kredilerin büyüme suratı ve erişilen finansman kaynaklarının gayesine uygun halde iktisadi faaliyetle buluşmasının yakından izlendiği kaydedildi.

Özette, konseyin, yaşanan felaketin tesirlerinin en düşük düzeylere indirilmesi ve gerekli dönüşümün desteklenmesi gayesiyle uygun finansal şartların oluşmasını öncelendireceği bilgisi verilerek, “Bu çerçevede, mevcut destekleyici tedbirlere ek olarak, 2023 Yılı Para Siyaseti ve Liralaşma Stratejisi’nde paylaşılan, likidite şartlarını destekleyici araçların gerektiğinde güncellenmesi konusu değerlendirmeye alınmıştır.” sözleri kullanıldı.

Sanayi üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi açısından finansal şartların destekleyici olmasının sarsıntı sonrası daha da kıymetli hale geldiği vurgulanan özette, şu değerlendirmelere yer verildi:

“Bu çerçevede Heyet, siyaset faizinin 50 baz puan düşürülmesine karar vermiştir. Heyet, bu ölçülü indirim sonrası para siyaseti duruşunun fiyat istikrarı ve finansal istikrarı koruyarak sarsıntı sonrası gerekli toparlanmayı desteklemek için kâfi olduğu görüşündedir. Sarsıntının 2023 yılının birinci yarısındaki tesirleri yakından takip edilecektir. TCMB, fiyat istikrarının kalıcı ve sürdürülebilir bir halde kurumsallaşması için Liralaşma Stratejisi’ni tüm ögeleriyle uygulayacaktır. Konsey, 2023 Yılı Para Siyaseti ve Liralaşma Stratejisi metninde belirttiği üzere, mali transfer sisteminin aktifliğini destekleyecek araçlarını kararlılıkla kullanmaya devam edecek ve fonlama kanalları başta olmak üzere tüm siyaset araç setini liralaşma maksatlarıyla uyumlu hale getirecektir. Bu süreçte, siyaset araçlarının Türk lirası mevduat gelişiminin desteklenmesi, Açık Piyasa Süreçleri fonlamasının teminat yapısında Türk lirası cinsi varlıkların artırılması, fonlamanın kompozisyonunda para takası (swap) tartısının azaltılması ve döviz rezervlerinin güçlendirilmesi istikametinde geliştirilmesine odaklanılmaktadır.”

‘Gerekli siyaset önlemleri oluşturulmaya devam edilmektedir’

PPK Toplantı Özeti’nde, uzun vadeli, sabit getirili ve Türk lirası varlıklara talebin yükselerek getiri eğrisinin nakdî transferin aktifliği tarafındaki seyrinin yakından izlendiği belirtildi.

Kurul’un, kredilerin büyüme süratiyle birlikte gayeli alanlarda verimlilik kazanımları sağlayan kredilerin finansman maliyetlerinin de transferin korunmasını sağlayacak biçimde gelişimini gözeteceği bilgisi verilen özette, “Bu çerçevede, Türk lirası likiditesinde ve dağılımında yaşanan gelişmelerin mevduat ve kredi fiyatlamaları üzerindeki tesirleri, döviz kurundaki gelişmelerin enflasyon üzerindeki tesirleri, kur muhafazalı mevduat eserlerine yönelik gelişmelerin aykırı para ikamesi, döviz piyasalarının derinliği ve istikrarı ile fiyat istikrarı üzerindeki tesirleri tahlil edilmekte ve gerekli siyaset önlemleri oluşturulmaya devam edilmektedir.” denildi.

Özette, TCMB’nin fiyat istikrarı temel gayesi doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 gayesine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edeceğine vurgu yapıldı.

Fiyatlar genel seviyesinde sağlanacak istikrarın, ülke risk primlerindeki düşüş, aksi para ikamesinin ve döviz rezervlerindeki artış eğiliminin sürmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyeceği lisana getirilen özette, böylece yatırım, üretim ve istihdam artışının sağlıklı ve sürdürülebilir bir halde devamı için uygun tabanın oluşacağı söz edildi.

Özette, konseyin, fiyat istikrarının sağlanması için, güçlü bir siyaset uyumuyla tüm paydaşları içeren bütüncül bir makro siyaset bileşimi oluşturulmasını desteklediği, kararlarını şeffaf, öngörülebilir ve bilgi odaklı bir çerçevede almaya devam edeceği bildirildi.