Türkiye ve Irak arasında petrol, anlaşmazlık, dava ve “1.5 milyar dolar” tazminat: Kaynaklar IKBY petrolü davasını Irak, Ankara ‘çoğunlukla’ Türkiye kazandı diyor

Türkiye ve IKBY ortasında 9 yıl evvel Kerkük-Ceyhan petrol boru sınırından petrol sevkiyatı için yaptığı muahede, Bağdat’ın reaksiyonunu çekmiş, Irak hükümeti bölgesel idarenin başşehrin izini olmadan Türkiye’ye bu çeşit bir sevkiyat yapamayacağını savunmuştu.

 

Cumartesi günü Reuters’a konuşan dava hakkında bilgili olan bir kaynak, mahkemenin 2014-2018 yılları ortasındaki 4 yıllık periyot için Irak’a 1.5 milyar dolar tazminat ödemesine karar verdiğini söz etti. Kaynaklara nazaran bu ölçü için Türkiye faiz de ödeyecek.

 

Middle East Eye sitesinden Ragıp Soylu’ya konuşan iki kaynak da mahkemenin Türkiye aleyhinde karar verdiğini belirtti. Kaynaklardan biri, Türkiye’nin 1.4 milyar dolar tazminat ödemesine karar verildiğini vurguladı. 

 

Irak Petrol Bakanlığı, mahkemenin Irak lehine karar verdiğini belirtti. 

Kararın akabinde Irak Kürt Bölgesel İdaresi’nden yapılan petrol sevkiyatı da Türkiye’nin talebi üzerine durduruldu. Bu gelişme ham petrol fiyatlarını varil başına yaklaşık 3 dolar yükseltti. 

Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı: Irak Türkiye’ye tazminat ödeyecek

Öte yandan Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı davada, Irak’ın beş talebinden dördünün reddedildiğini, Türkiye’nin taleplerinin ise büyük çoğunluğunun kabul edilerek Irak’ın Türkiye’ye tazminat ödemesine hükmettiğini bildirdi.

Bakanlık açıklamasında Irak’ın kabul edilen talebinin ne olduğuna dair ayrıntı paylaşılmadı.

Bakanlığın Türkiye-Irak ortasındaki Memleketler arası Tahkim Mahkemesi’nin verdiği karara ait açıklamasında, davanın aslında Irak Merkezi Hükûmeti ile yeniden Irak’ın anayasal bir ünitesi olan Irak Kürt Bölgesel İdaresi ortasında yıllardır süregelen petrol idare hakkı uyuşmazlığının bir yansıması olduğu aktarıldı.

Türkiye tarafından Irak’ın birliğine ve toprak bütünlüğüne her vakit hürmet gösterildiği ve tekrar Irak ve bölgenin politik ve ekonomik istikrarı için gayret sarf edildiği vurgulanan açıklamada şunlar kaydedildi:

“Ülkemiz ile Irak ortasında Paris merkezli ICC nezdinde görülen dava hakkında Irak’ın tahkim davasını kazandığı haberlerinden sonra kamuoyunu bilgilendirme muhtaçlığı doğmuştur. Türkiye birçok memleketler arası güç projesinin kıymetli bir paydaşı olarak her vakit sorumluluklarının şuurunda hareket etmiştir. Ülkemiz, bölgede yaşanan bütün istikrarsızlıklara karşın 1973 yılından beri Irak-Türkiye Petrol Boru Çizgisi Sistemi’ni çalışır durumda tutmak için milyarlarca dolarlık harcama yapmış ve global petrol piyasalarında istikrarın korunması için gereken katkıyı sağlamıştır. Kelam konusu uyuşmazlığın dostça tahlili için hem taraflarla hem de ilgili ülkelerle ağır bir diplomasi yürütmüştür. Davanın gelinen bu basamağında hakem heyeti, Irak’ın beş talebinden dördünü reddetmiştir. Ülkemizin taleplerinin ise büyük çoğunluğunu kabul ederek Irak’ın bu ihlaller sebebiyle Türkiye’ye tazminat ödemesine hükmetmiştir. Türkiye, her zamanki üzere memleketler arası hukukun gereğini yerine getirmeye ve uyuşmazlığın asıl tarafları ortasında kalıcı tahlile ulaştırılması için her türlü katkıyı sağlamaya hazırdır.”