ABD'li milyarder iflas eden bankaları yorumladı: Amerikan kapitalizmi gözlerimizin önünde yıkılıyor

İngiltere merkezli Financial Times gazetesine konuşan Citadel kurucusu milyarder Ken Griffin, iflas eden Silikon Vadisi Bankası’ndaki (SVB) tüm mevduatların kurtarılmasını ‘ABD kapitalizminin yıkılışı’ olarak yorumladı.

Teknoloji girişimleri odaklı batan bankadaki mevduatların yaklaşık yüzde 90’ı, 250 bin dolar olan ülke genelindeki sigorta limitinin üzerindeydi. ABD’li düzenleyici kurumlar, bankanın iflasının ardından bütün mevduat sahiplerinin paralarını pazartesi gününden itibaren çekebileceğini hafta sonu açıklamıştı. ABD Başkanı Joe Biden ise kurtarma paketinin vergi mükelleflerine yüklenmeyeceğini ve gerekli likiditenin sigorta fonlarından geleceğini belirtmişti.

Griffin, karara ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

“ABD’nin kapitalist bir ekonomi olması gerekiyor, ancak şimdi bu durum gözlerimizin önünde yıkılıyor.”

ABD hükümetinin SVB’deki mevduat sahiplerini tamamen kurtarma kararıyla ‘mali disiplinde bir kayba neden olduğu’ uyarısında bulunan Griffin, ‘direksiyon başında uyumanın tanımı’ diye tasvir ettiği düzenleyici kurumları suçladı.

ABD’li milyarder, Biden yönetiminin bankaların batmasına izin verip yalnızca federal olarak sigortalanan hesapları kurtarmış olması durumunda bunun ‘ahlaki tehlike konusunda harika bir ders olacağını’ söyledi.

Düşük faiz oranlarının uzun yıllar boyunca devam edeceği beklentine kapılan ancak nihayetinde batan bankaların kurtarılmasını eleştiren tek yatırımcı Griffin değil. Daha önce de Kanadalı işadamı Kevin O’Leary ABD basınına verdiği bir demeçte “Geçtiğimiz haftasonu fiilen gerçekleşen şey, (Biden’ın) Amerikan bankacılık sistemini kamulaştırmasıydı” dedi ve şu ifadeleri kullandı:

“Artık bu bir risk veya bir sır değil ve hükümet, nihayetinde vergi mükelleflerince destekleniyor. Yani bir banka yönetimi olarak ne kadar kötü olduğunuzun bir önemi yok.”

SVB’nin içinde olduğu finansal fiyasko nedeniyle bankanın ‘ihmalkar yönetim kurulunu’ ve ‘aptal yöneticilerini’ suçlayan O’Leary, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda kurtarma paketini eleştirerek, “Vergi mükellefleri neden onları kurtarsın?” dedi.

Pazar günü konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan üst düzey bir Hazine Bakanlığı sözcüsü kurtarma paketinin yükünü vergi mükelleflerine ödetmeyeceklerini şu sözlerle savunmuştu:

“Riski Mevduat Sigorta Fonu üstleniyor. … Bu vergi mükellefinin parası değil.”

Ancak cumhuriyetçi Amerikan yorumcu Liz Wheeler’a göre işler o kadar da basit değil:

“Federal Mevduat Sigorta Fonu’nun yaptığı kurtarma, doğrudan vergi mükelleflerinden gelmeyecek. Ancak Fon da çeşitli bankalardan oluşuyor. Kurtarma paketinin bedelini bankalar ödeyecek ve bu da tüketicilere ödetilecek. Yani size.”

The FDIC bailout IS a bailout.

It’s not directly from taxpayers.

But FDIC is composed of banks.

Those banks will foot the bailout bill.

Then they’ll pass that cost to consumers.

That’s you.

— Liz Wheeler (@Liz_Wheeler) March 13, 2023