Bu ‘III. Richard’ başka ‘Richard’!

Okan Bayülgen’in Shakespeare’in ünlü trajedisinden hareketle yazdığı, yönettiği ve oynadığı ‘Richard’ evvelki akşam Atatürk Kültür Merkezi Türk Telekom Opera Salonu’nda tiyatroseverlerle buluştu.

Oyundan elde edilen gelir depremzedelere verilecek.

Bayülgen’in bir sonraki projesi ise “Drakula” olacak. William Shakespeare’in birinci yazdığı oyunlarından biri olan “III. Richard” hükümdarın kısa hayatını bahis alıyor. Oyun Shakespeare’in klasik “III. Richard”ı değil. Sondan başlayan oyunda vakit geriye yanlışsız akıyor. Oyun içinde oyunun oynandığı “Richard”da rol alan oyuncuların hangi karaktere geçtikleri ve ne vakit “Richard”ın, ne vakit “III. Richard”ın içinde yer aldıklarını kestirmek çok kolay değil. Öncelikle Shakespeare’in “III. Richard” isimli oyununu bilen ve dikkatli bir seyirci kitlesinin anlayabileceği bir oyun bu.

OYUN SONRASI SÖYLEŞİ

“Richard”da kullanılan ince detaylar lakin ve lakin oyun öncesi detaylı bir metin ile anlaşılabilir. Richard karakterini canladıran Bayülgen de bunu öngörmüş olacak ki seyirci oyundan ne aldı ya da ne anladı kısmını merak ediyor ve oyun sonrası söyleşi düzenliyor. İki perdelik oyun ortasında, oyundan sonra oyuncular ile seyircilerin söyleşi gerçekleştireceğini ve katılmak isteyenlerin salonu terk etmemesi anonsu yapıldı. Oyunun sonunda gördük ki bütün salon yerinde oturuyor. Başlar biraz da olsa karışık.

Oyun sonrası söyleşiler yapılmalı diyen Bayülgen, bu durumu şöyle açıklıyor: “Bir konser salonu, stant salonu üzere ya da bir toplumsal aktivite yeri; tiyatro ve artık interaktif bir yer. Bu şov hali bütün dünyada yükseliyor. Bugün seyircilerimiz birer edilgen seyirci değil, bir bardak üzere koltuklara dizilmiş, alkış denilince alkış, artık keder, artık kahkaha bu değil artık seyirci… Seyirci birey… Ve bu birey artık yalnızca seyretmek istemiyor, artık deneyimlemek istiyor. Biz de yavaş yavaş buna dönüşüyoruz, dönüşmemiz gerekiyor” diyor.

ALIŞILMIŞIN DIŞINDA!

Alışılmışın dışında bir şeyler yapmak istemiş Bayülgen, klasik bir “III. Richard” sahneye koyabilirdi ve tam manasıyla bir oyuncu oyunu ortaya çıkardı. Oyunu bilenler Shakespeare’in “III. Richard”da yer alan tiradlarının ne kadar güçlü olduğunu ve kalabalık bir oyuncu takımına karşın oyun bitiminde yalnızca Richard karakterinin akılda kaldığını da âlâ bilir. Bayülgen’e nazaran bu söylediğim bugünün işi değil artık. Meselelerle dolu bir dünyada yaşıyoruz

Bayülgen, “Bugünün işi seyirciyle birlikte bir sinerjiye girmek, bir arada tartışmak! Ve o denli şey yapamayız, müellif yazmış, efendim işte seyirci de katarsise ulaşacak, ahlaken arınacak, içindeki fikirleri de alacak, o kapıdan çıkacak gidecek, biz de kulis kapısından çıkacağız gideceğiz, alan şad satan şad. Bu türlü bir dünyada yaşamıyoruz. Büyük problemlerle dolu bir dünyada yaşıyoruz. Göç sorununu yaşıyoruz. Birçok nedenden ötürü göç var. Yalnızca savaş ve politik konjonktür değil göçün nedeni. İklim göçü, besin, su… Ve bu sorunlardan sonra biz hepimiz ya göçmeniz ya da yer değiştirdik yahut yer değiştirmeye adayız.

Deprem yüzünden, besin, iktisat, işsizlik, salgın hastalık, bir sürü şey yüzünden yer değiştireceğiz ve gideceğimiz yerde bizi ne bekliyor?” diyor.

DENEYİM…

“Öteki olmak ne demek? Daima birebir yerde olsak bile kendi ailemizin içinde öteki olmak ne demekti” üzere soruları ön plana çıkaran oyunda alışılmışın dışında bir tecrübe bekliyor seyircileri…

SAHNEDE CANLI ORKESTRA…

Okan Bayülgen’in canlı orkestra eşliğinde seslendirdiği müziklerinin da yer aldığı oyunun konusuna gelecek olursak, 2012 yılında İngiltere hükümdarı III. Richard’ın kemikleri bir otoparkta bulunur. İskeletin isimli tıp uzmanlarınca araştırılıp kanıtlanması uzun bir vakit alacaktır. Tam o sıralarda küçük bir tiyatro topluluğu ise Shakespeare’in en kıymetli yapıtlarından III. Richard oyununun provalarını yapmaktadır. Olaylar, polis tarafından aranan birinin tiyatroya sığınması ile rayından çıkar. Kendini Richard olarak tanıtan ve var olan nizama, sanatın mevcut kurumsal, etik ve hiyerarşik yapısına karşı olan bu adam, evvel III. Richard rolünü, daha sonra da direktör koltuğunu ele geçirir.