Doğu Akdeniz, Kıbrıs adası, Ege denizi, göçmenler konusu ve terörle mücadele bahislerinde alakaları gergin olan Türkiye ve Yunanistan arasında iki ülkede yakın vakitte gerçekleşen seçimler öncesi olumlu ve siyaseten ılım bir hava yakalandı. Seçimler sonucunda da hükümetler değişmedi; Türkiye’de Recep Tayyip Erdoğan, Yunanistan’da ise Kiryakos Miçotakis hükümetleri vazifeye devam ediyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mayıs 2022’de, Miçotakis’in ABD’de yaptığı konuşmaların akabinde, “Artık benim için Miçotakis diye birisi yok. Kendisiyle bu türlü bir görüşme yapmayı asla kabul etmiyorum. Zira biz kelamında duracak, şahsiyetli, onurlu siyasetçiler ile yola gideriz. Bundan sonrasını Miçotakis kendisi düşünsün. Kimlerle görüşecekse, kimlere nasıl üsler kurduracaksa buyursun kurdursun; biz bize yeteriz” ifadelerini kullanmıştı.
Krizin bu tepe noktasından sonra yumuşama devrine girildi ve Yunanistan Başbakanı ve Yeni Demokrasi Partisi başkanı Miçotakis, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı telefonla arayarak yine Cumhurbaşkanı seçilmesi münasebetiyle tebrik etti.
30 Mayıs’ta ise açıklama yapan Miçotakis, Yunanistan’da birinci cinste hükümet kurulamaması sonucu 25 Haziran’da tekrar düzenlenecek seçimi kazanması durumunda Erdoğan ile görüşeceğini söylemişti.
Miçotakis’in dün düzenlenen bu ikinci tipten zaferle çıkmasının akabinde da artık gelecek devirdeki iki ülke ortasındaki münasebetlerin seyri merak ediliyor.
Galatasaray Üniversitesi Memleketler arası Bağlar Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enis Tulça, Sputnik’e önümüzdeki periyotta ikili bağlantıları kıymetlendirdi.
‘Ilımlı hava 1999-2002 devrini hatırlatıyor’
Tulça, “Yunanistan’da uzun vakittir bir genel seçimden öne siyasi önderlerin ve bu defa birinci parti adayı Yeni Demokrasi başkanı Miçotakis’in Türkiye ile ilgili olumsuz telaffuzları çok düşük idi” diyerek şunları söyledi:
Belki yalnızca son hafta meydana gelen göçmen teknesi faciasını Batı Trakya konusuna dikkatleri çevirerek biraz kapatmaya çalıştılar. Türkiye’deki sarsıntı felaketinden sonra başlayan bu ölçülü hava bize 1999-2002 periyodunu hatırlatıyor. Bir öbür büyük felaketten sonra o devirde iki ülke ortasında diyalog ilerlemişti. Kıbrıs ve Ege üzere ana sıkıntılarda hiç bir ilerleme olmasa da iki ülke yaklaşık 18 yıl boyunca 2020’ye kadar bu diyalogun kredilerini kullandı. İkinci başbakanlığı periyodunda eli daha kuvvetli olacak olan Başbakan Miçotakis’in ikili mevzularda diyalog için daha yavuz olabileceği inancındayım. Önümüzdeki devirde başkanlar faktörü de münasebetlere katkı sunabilir. Lakin Yunanistan’ın klasik Ege ve Kıbrıs siyasetinde bir değişiklik olmaz, silahlanmaya da devam ederler. Her şeye karşın İki ülke ortasında diyalog olabilmesi değerlidir.
‘İstişari görüşmelerin devamı diyalog ortamı için önemli’
Aynı vakitte iki ülke ortasındaki problemlerin tahlile yönelik teknik boyutta istişari görüşmeler de son krizlerin akabinde yine kesintiye uğramıştı. Tulça bu hususla ilgili şunları söyledi: “İstişari görüşmelerin devamı üstte bahsettiğim diyalog ortamı için Ege hususlarında kıymetli bir vasıtadır. Buna 1988 Papulyas-Yılmaz mutabakatından yola çıkarak katkı verilmelidir. Bu mutabakat iki ülkenin Memleketler arası Adalet Divanı’na gitmek için tahkimname konusunda anlaşamama zorluğuna bir orta nefes verecek ve tahminen de kolaylaştıracak bir metindir.”
Ziyaret sırası Miçotakis’te
İki ülke önderinin buluşma ihtimalini de kıymetlendiren Prof. Dr. Tulça şöyle devam etti: “Bu yeni devirde evvel üçüncü bir ülkede, örneğin NATO doruğunda iki başkan buluşabilir. Daha sonrası için gereken alt yapıyı diplomasi katı hazır edebilirse Miçotakis’in sıra onlarda olduğu için Türkiye ziyareti düşünülebilir. Olamazsa da Eylül ayında BM tepesinde tekrar buluşulabilir. Miçotakis’in yeni kabinesi de Dışişleri ve Savunma bakanlıkları isimlendirmesinde yeni periyot için ışık tutacaktır.”
Yorumlar kapalı.