CHP’nin, “AFAD ve Kızılay tarafından toplanan bağışların nerelerde kullanıldığının araştırılması” emeliyle verdiği Meclis araştırma önergesinin bugün TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesine ait küme önerisi AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.
Grup önerisi üzerinde kelam alan CHP Ankara Milletvekili Yeşil şunları kaydetti:
“1939 yılında Erzincan sarsıntısından sonra birinci olarak bu türlü bir zelzelenin yaptığı tahribatla karşı karşıya kaldık. Burada bu tahribatı yenmek için de 2023 yılında 11 vilayetimizde olan bu sarsıntıya karşı vatandaşlarımızın el birliğiyle, gönül birliğiyle, dostlukla yaratmış olduğu o dayanışmaya Türkiye’de hepimiz şahit olduk. Ancak ne garip ki bu ülkeyi yöneten yanlış idare anlayışının karşısında Kızılay ve AFAD bu idare sürecinde çok olumsuz durumlarla karşı karşıya bıraktı. Hem halkımız mağdur oldu hem ülkemizde toplanan o yardımın nereye gitme noktasında kuşkuların yaratılmasına sebep oldu.
“BİZ BU VERGİLERİ OKULA KULLANDIK”
Ülkemiz geçmişte sarsıntı konusunda büyük acılar yaşamıştır. 17 Ağustos 1999 Gölcük zelzelesi, 12 Kasım Düzce zelzelesiyle birlikte bir kanun çıktı, bir yasa çıktı. Toplanan vergilerle birlikte bu maddede bu vergilerin alınması ve halkın yaralarının sarılması, kullanılması için bu vergiler geliştirildi. Lakin ne garip ki yirmi iki yılda, 1999’dan bugüne kadar yirmi iki yılda 38 milyar 200 milyon dolar para toplanmış ancak bu toplanan paranın nerede olduğu muhakkak değil. Geçmişin sayın maliye bakanına sorulduğunda ‘Biz bu vergileri okula kullandık, yollara kullandık, hava şirketlerine kullandık, şunu yaptık, bunu yaptık’ diye açıklama yaptı.
“GELİŞİGÜZEL TEMEL ATIMINA TÖREN”
TOKİ’nin ortalama 96 metrekarelik konutlarından ve 112 metrekarelik konutlarından hesapladığımız vakit; 96 metrekare yapılan konutlardan 1 milyon 317 bin konut imal ediliyordu, şayet 112 metrekarelik konutlar yapmış olsa yaklaşık 1 milyon 137 bin konut imal ediliyordu. Ne garip, bunların hiçbiri olmadı. Artık, ‘600 bin tane konut yapılacak.’ Yirmi iki yılda yapamadığını yani bir yılda, bir ayda, bir günde nasıl yapacağını gördük. Diyoruz ki: Bilimi temel alın, bilimsel olarak bu olguların oluşması lazım fakat bunlar, hiçbir şeyden ders çıkarmadan, tekrar jeolojik araştırmalar yapılmadan, teknik araştırmalar yapılmadan yüzeysel bir temel atıyor, orada bir merasim yapılıyor, ‘Hemen konutları teslim edeceğiz’ diyor.
“ACELEYE GETİRMEK YANLIŞSIZ DEĞİL”
Biz artık bunlardan ders çıkarmalıyız yani aceleye getirip bunları yapmamız hakikat değil, bize, hiçbirimize bir fayda getirmiyor. Birebir vakitte geçmişte ‘Biz Bize Yeteriz’ toplantısı yaptığı üzere 15 Şubat tarihinde ‘Türkiye Tek Yürek’ diye bir kampanya açtı; o kampanyada 115 milyar lira para toplandı. Bu paranın nereye harcandığını, nasıl harcandığını ortaya koymak için bütün toplumdan yansılar geldi. Bölgemize gittiğimizde vatandaş soruyor, daha bir çadır verilmemiş, çadır. Ortadan iki ay geçiyor.
“İKTİDARIN VERGİLERİMİZİ BİLE HEDEFİ DIŞINDA KULLANDIĞININ TESCİLİ”
CHP’nin küme önerisi üzerine kelam alan UYGUN Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş şunları kaydetti:
“17 Ağustos 1999 sarsıntının akabinde ekonomik kayıpları gidermek için süreksiz olarak uygulanan sonrasında ise kalıcı hale getirilen sarsıntı vergileri 1999 yılından 2022 yılına kadar 83 milyar Türk lirasını aşmıştır. 2011 Van sarsıntısının akabinde devrin maliye bakanı, toplanan paraların duble yollarda kullanıldığını açıklamıştır. Böylece maalesef iktidarın vergilerimizi bile gayesi dışında kullandığının bir tescili ortaya çıkmıştır.
99 sarsıntısı sonrasında 57’nci hükümet tarafından kurulan Ulusal Zelzele Kurulu, memleketler arası ve dünyadaki benzerlerine uygun, bağımsız çalışmaları temel alan bir kuruluş olarak vazifeye başlamıştı. Kurul 6 Ocak 2007 tarihinde yeniliğini yitirdiği gerekçesiyle devrin başbakanı Erdoğan’ın imzasıyla lağvedilmiştir. Ülkemiz bir sarsıntı bölgesiyken yani sarsıntı her an ayaklarımızın altındayken Ulusal Sarsıntı Konseyi’ni neden lağvettiniz.
“HİÇ VİCDAN AZABI ÇEKMİYOR MUSUNUZ?”
2023 bütçesini yaparken AFAD’ın bütçesinin bir evvelki yıla göre düştüğünü göreceksiniz. Getirilen bütçede AFAD’a ayrılan hisse yüzde 33 oranında eksiltilmiştir. Bir bütçe yapıyorsunuz, bütün kurumların bütçesini artırıyorsunuz lakin ne hikmetse AFAD’ın bütçesini tam 4 milyar lira azaltıyorsunuz. Bu ülkenin her yanı her vakit zelzeleyle yüz yüze. Sarsıntılara birinci müdahale edecek olan kurum AFAD, o vakit sizin derdiniz ne? AFAD’ın bütçesini azaltarak, çalışanını eksilterek ne yapmaya çalışıyorsunuz? Bu ölümlerden hiç vicdan azabı çekmiyor musunuz?
“BÜTÜN ÖLÜMLERİN SORUMLUSU SİZSİNİZ”
AFAD’ı ehil olmayan yandaş takımlarla doldurdunuz ve sonucunu daima bir arada şu anda yaşıyoruz. AFAD’ın Kahramanmaraş temsilcisi, ‘Biz de zelzelenin altında kaldık’ diyor. Sarsıntının altında kalan bir AFAD olabilir mi? AFAD’ın binalarını bile sarsıntıya güçlü yapamıyorsanız. Zati siz Türkiye’yi enkaz altında bıraktınız, bütün kurumları bıraktığınız üzere. AFAD’dan sorumlu İçişleri Bakanı dedi ki, ‘Biz İstanbul sarsıntısı için hazırlık yapmıştık. Kahramanmaraş sarsıntısı oldu.’ Bunu diyebilen bir İçişleri Bakanı hala koltukta oturuyorsa hala bu bakanı alkışlayan bir iktidar varsa pes doğrusu. Bütün kurumların içini boşalttınız, Kızılay’ı da mahvettiniz. Kurum bırakmadınız, devletin çivisini çıkardınız. Zira yandaş ve ayrımcılığınızdan bir türlü vazgeçmediniz. Bütün bu ölümlerin sorumlusu sizsiniz.
HDP İstanbul Milletvekili Erol Katırcıoğlu ise şunları söyledi:
“Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi büyük bir belirsizlik yaratıyor. Bu belirsizlik temel olarak bir güvensizlik haline dönüştü. Hükümetinize karşı büyük bir belirsizlik ve güvensizliğin olduğu çok açık. CDS risk primleri 2018’de 160 civarındayken artık 570 civarına gelmiş vaziyette. Yurt dışından bakıldığında hükümete itimadın olmadığını söyleyebiliriz. Tüketici itimat endeksi de benzeri bir şey söylüyor. Son olarak mart ayına baktığımızda yeniden düşmüş görünüyor. 2018’de 90 olan bu endeks bedeli artık 80’e düşmüş durumda.
Bu güvensizlik ortamında natürel ki insanların dilek ettiği şey bu hususun daha şeffaf bir biçimde yönetilmesi. 1999 sarsıntısından sonra vergi toplanmaya karar verildi. Altı tane vergi kalemi üretildi. Bunların bir tanesi bağlantı vergisi hala devam ediyor. Bu vergi nereye kullanılmış diye baktığımızda bunun yanıtını alamıyoruz. 1999 sarsıntısının tecrübesi bu sürecin daha şeffaf yönetilmesi gerektiğini söylüyor.”
Yorumlar kapalı.