Rusya, Belarus’a taktik nükleer silah konuşlandırıyor: ‘Askeri işbirliğinin geldiği en üst nokta’

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Rossiya 24 televizyonuna Ukrayna krizine dair kıymetli değerlendirmeler bulundu.

Batıdaki komşusu Belarus’a taktik nükleer silah konuşlandırma konusunda mutabakata vardıklarını açıklayan Putin, nükleer depo üretiminin 1 Temmuz’a kadar biteceğini söyledi.

Putin, nükleer silahları kullanmak için kullanılabilecek İskender taktik füze sisteminin Belarus’a transfer edildiğini de açıkladı.

Putin, bu kararı, İngiltere’nin Ukrayna’ya zayıflatılmış uranyumlu mühimmat verme atağının akabinde alındığını tabir etti.

Öte yandan Ukrayna ordusunun zayıflatılmış uranyumlu mühimmat kullanmasına karşılık vereceklerini kaydeden Putin, Rusya’nın elinde bu cinsten yüz binlerce merminin olduğunu, lakin bugüne kadar bu mermileri kullanmadıklarını vurguladı.

Putin, Belarus’a konuşlandırılacak taktik nükleer silahların, Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması yükümlülüklerini ihlal etmeden yerleştireceklerini belirtti ve Belarus’un uzun vakittir bu türlü bir silahın topraklarına yerleştirilmesini talep ettiğini de anımsattı.

Rus önder, “Nükleer silahı Belarus’a vermiyoruz. ABD de müttefiklerine vermiyor. Aslında onların onlarca yıldır yaptığını biz artık yapacağız. Onların aşikâr ülkelerde müttefikleri var ve taşıyıcılarını hazırlıyorlar, onları mürettebatlar hazırlıyor. Biz de birebirini yapmayı planlıyoruz” diye konuştu.

Bu atılımla Moskova’nın 1990’ların ortasından bu yana birinci defa yurtdışında nükleer silaha sahip olacağı belirtiliyor.

Taktik nükleer silahlar nedir?

Taktik nükleer silah (TNW) veya stratejik olmayan nükleer silah (NSNW), savaş ortamında kullanılmak üzere tasarlanmış lakin stratejik nükleer silahlara nazaran daha az tesirli olan silahlara deniliyor.

Stratejik nükleer silahlar ise ABD’nin Japonya’da Nagazaki ve Hiroşima’ya attığı “Fat Man” (Şişman Adam) ve “Little Boy” (Küçük Çocuk) nükleer bombaları gibi tesir alanı ve tesiri çok büyük genellikle kıtalararası balistik füzelerden (ICBM) ve havadan atılan bombalardan oluşuyor.

Taktik nükleer silahlar çoklukla amaç tipi, tesir alanı, büyüklükleri ve menzillerine nazaran sınıflandırılıyor.

Taktik nükleer silahlar çoğunlukla askeri üslere, kentlere, kasabalara, silah fabrikalarına yahut başka taktik amaçlara karşı kullanılıyor. Temel olarak stratejik nükleer silahlar toplu bir katliamı değil düşmanın savaşma kabiliyetine ziyan vermeyi hedefliyor.

Rusya ve Belarus’tan ortak bölgesel güç

Lukaşenko ile Putin, Ekim 2022’de de kıymetli bir karar alarak ortak bölgesel güç konuşlandırma konusunda anlaşmışlardı. Lukaşenko, ülkesine Rusya’dan binden fazla askerin geleceğini belirtmişti.

Lukaşenko bu kararın münasebetini batı sonlarında tansiyonun tırmanması olarak açıklamıştı. NATO ve bir dizi Avrupa ülkesinin Belarus’a karşı mümkün saldırganlık planları olduğunu tabir eden Lukaşenko, “Belarus topraklarında savaş olmamalı. Biz de ordu yetkilileri olarak bunun olmaması için gereken her şeyi yapacağız” demişti.

‘Askeri işbirliğinin geldiği en üst nokta’

Moskova Devlet Lisan Üniversitesi Milletlerarası Münasebetler Enstitüsü Yurtdışı Bölgesel Araştırmalar Teorisi Bölümü’nde Doç. Dr. İkbal Dürre de Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, “Batı, Ukrayna’da hem askeri olarak hem de ekonomik olarak Rusya’ya karşı topyekun savaşıyor. Bilhassa askeri manada Batı ülkelerinden Ukrayna’ya yapılan yardımlar herkes tarafından biliniyor. Bu durumda Rusya’nın da yalnızca kendi imkanlarıyla bu savaşta hareket etmesi beklenemezdi. Rusya’nın da Batı’nın bu atılımlarına karşı kendi siyasetlerini geliştirme hakkı var” tabirlerini kullandı. Dürre, şunları kaydetti:

“Rusya ve Belarus ortasındaki son periyottaki yakın atılımları göze aldığımızda Rusya’nın bu türlü bir atak yapması anlaşılabilir bir durum. Batı’nın Rusya’ya karşı tehditleri her geçen gün artarak devam ediyor. Bu yalnızca Rusya için tehdit değil birebir vakitte Belarus da bu tehdide ve yaptırımlara maruz kalıyor. Mecburiyetler de bu iki ülkenin yalnızca ekonomik değil askeri manada da işbirliğini geliştirmesine katkı sunuyor. Bu nükleer başlıklı füzelerin Belarus’ta konuşlandırılması aslında son devirlerde iki ülke ortasında gelişen askeri işbirliğinin geldiği en üst noktadır. Ukrayna krizi başladıktan sonra Rusya ve Belarus ortasında askeri işbirliği esasen sürüyordu. Bu füzelerin konuşlandırılması da gelinen noktadır. Daha da gelişeceğini öngörmek de mümkündür.”

Nükleer savaş riski var mı?

Peki, savaş alanında evvel zayıflatılmış uranyumlu mühimmat akabinde da taktik nükleer silah tansiyonun sonuçları ne olabilir? Nükleer savaş riski var mı? Doç. Dr. Dürre, bu hususta şunları söyledi:

“Nükleer silahlar olduğu sürece kullanılma riski her vakit var. Tarafların yani ABD ve Rusya’nın bunu yapmak istemediğine dair çok somut açıklamalar da var. İki ülke de bu vakte kadar kırmızı çizgiye geçmediler. Örneğin ABD Lideri Joe Biden’ın Ukrayna ziyaretinde kazaya yer vermemek için Moskova ile koordineli biçimde gitmesi, Karadeniz’de düşen ABD İHA’sının akabinde birinci saatlerdeki tansiyonu azaltmak için tarafların birbiri ile görüşmesi üzere olaylar gösteriyor ki kimse aslında kırmızı çizgiye geçmiyor ve geçmek de istemiyor. Hasebiyle şu anda kimsenin de bu silahları kullanmak istediğini söyleyemeyiz. Ancak öteki taraftan da savaşın getireceği yeni koşullarda kullanılmayacağının garantisi de yok. Rusya esasen hangi kurallarda bunu kullanacağını açıkladı. Bu tıpkı vakitte provokasyona da açık bir durum. Provoke etmek isteyen biri kullanabilir ve tarafları kışkırtabilir.Nükleer silahlar caydırıcılık üzerinedir. Fakat bu bir yerlere gönderiliyor yahut yerleştiriliyorsa yüzde yüz kullanılmayacağı manasına da gelmez.”