Türkiye sınırında ABD-Yunanistan işbirliği artıyor: Yeni askeri sevkiyatın görüntüleri ortaya çıktı

Aleksandrupoli (Türkçe ismiyle ‘Dedeağaç’) Türkiye sonuna kuş uçuşu 23 kilometre, İpsala Hudut Kapısı’na ise karayoluyla 45 kilometre aralıkta bulunuyor.

ABD stratejik konuşlanma noktası haline getirdiği ve adeta bir lojistik üssü olarak kullandığı Dedeağaç limanına bugüne kadar binlerce kesim askeri teçhizat sevk etti. Son olarak Kasım 2022’deki büyük sevkiyatla gündeme gelen Dedeağaç’a Mart ayında da değerli sevkiyatların yapıldığı ortaya çıktı.

Yaklaşık 1500 modülden oluşan zırhlı araç ve teçhizatlar, 4 Mart’ta U.S. Liberty Pride ve 7 Mart’ta ise U.S.N.S Brittin gemileri ile limana getirildi. ABD’ye ilişkin bu araç ve teçhizatın Avrupa’nın çeşitli noktalarındaki üslere destek için gönderildiği bilgisi paylaşıldı. Sputnik o sevkiyatların fotoğraf ve görüntülerine ulaştı.

Türkiye ve Yunanistan arasındaki tansiyona ateşle yaklaşan ABD, Yunanistan’ı aynı vakitte Rusya’yı çevreleme siyasetlerinde kullanıyor.

Özellikle Rusya’nın Ukrayna operasyonu sonrası Montrö Boğazlar Kontratı gereğince Türkiye boğazları kapatınca Dedeağaç limanının rolü de epey arttı.

Liman başta ABD olmak üzere İngiltere, İtalya gibi NATO ülkelerine Bulgaristan, Romanya ve Polonya üzere Rusya sınırına yakın ülkelere askeri teçhizat sevkiyatında kullanılıyor. Yani bu liman tıpkı vakitte Türk boğazlarına alternatif bir yol olma niteliği de taşımaya başladı.

Önce CIA Yöneticisi, sonrasında büyükelçilerden Dedeağaç ziyareti

Yunan medyasında yer alan haberlere nazaran ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Yöneticisi William Burns, Yunanistan temasları kapsamında bu ay başında Meriç ve Dedeağaç’a ‘gizli’ bir ziyaret gerçekleştirdi. Burns’ün, Dedeağaç ziyaretine CIA casuslarının eşlik ettiği sav edildi. Haberlerde, Burns’ün Dedeağaç ve Meriç ziyaretinden Yunan istihbaratı ve polisinin haberdar olmadığı ileri sürüldü.

Bu ziyaretin çabucak akabinde da ABD’nin Atina Büyükelçisi Yunan asıllı George J. Tsunis, beraberinde Ukrayna, Bulgaristan, Romanya ve Moldova büyükelçileri ile birlikte Dedeağaç limanını teftiş etti.

ABD Büyükelçisi Tsunis, ziyaret ile ilgili paylaşımında “Aleksandrupoli limanını ABD ve Avrupa için kıymetinin altını çizerek başka büyükelçilerle ziyaret etmek kusursuz. Aleksandrupoli, bölgesel istikrar ve refahı güçlendirmenin, güç çeşitlendirmesinin ve NATO’ya dayanağın anahtarıdır” ifadelerini kullandı.

Ukrayna’nın Atina Büyükelçisi Sergii Shutenko ise toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Aleksandrupoli limanı ziyaretinde Avrupa’nın güç haritasının yine çizilmesi ve Rus gazına bağımlılığın azalmasını vurguladık” açıklaması yaptı.

İki ismin de paylaşımlarında “Ukrayna’nın yanında ol” etiketlerini kullanması dikkat çekti.

Bu ortada ABD Büyükelçisi Tsunis, 2 Haziran’da, ABD’nin Dedeağaç’taki önemli üslerinden biri haline gelen Yannuli (Giannouli) üssünü de ziyaret ederek Amerikan askerleriyle bir ortaya geldi.

ABD ve Yunanistan’ın işbirliği

Dedeağaç’ta fazlalaşan Amerikan askeri yığınağı iki ülke ortasındaki Karşılıklı Savunma İş Birliği Mutabakatı’na dayanıyor.

ABD-Yunanistan ile Karşılıklı Savunma İşbirliği Muahedesi, ABD ve Yunanistan’ın 8 Temmuz 1990’da imzaladığı ve 6 Kasım 1990’da yürürlüğe giren muahedenin devamı niteliğini taşıyor. Belli aralıklarla yenilenen muahede, son olarak Ekim 2021’de 5 yıllığına yenilendi ve bitiminden 2 yıl öncesinde taraflardan birinin, mutabakattan ayrılmak istediğini belirtmemesi halinde otomatikman uzatılacağı kararlaştırıldı.

Bu muahede ile taraflar karşılıklı olarak bir diğerinin ‘güvenlik, egemenlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğünü, silahlı taarruz yahut akın tehdidi dahil olmak üzere barışı tehdit eden hareketlere karşı koruma’ sözü veriyor. Somut olarak da muahede ile Yunanistan’daki askeri üs ve tesisler de ABD’nin kullanımına açılıyor. Bu kapsamda ABD’nin Yunanistan’da direkt kullandığı askeri üs ve tesis sayısının 9’a ulaştığı belirtiliyor. Bunların içinde Dedeağaç’taki Yannuli Kışlası ve liman da yer alıyor.

Dedeağaç’ta gaye Türkiye mi Rusya mı?

Bu noktada muahedede yer alan ‘egemenlik ve toprak bütünlüğüne yönelik tehditlere karşı iki ülkenin ortak savunma yapması’ kısmı iki NATO üyesi Türkiye ve Yunanistan arasındaki tansiyonda ABD’nin doğrudan Yunanistan safında yer aldığı manasını taşıyor. Bu durum Türkiye tarafından tekraren sert bir lisanla eleştirildi fakat ABD’li yetkililer Yunanistan’a yapılan yığınağın Türkiye’ye değil Rusya’ya yönelik olduğunu savunuyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Bunu yemezler, kusura bakmasınlar

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu bahiste yaptığı bir açıklamada, “Yunanistan’ın kendisi şu anda Amerika’nın bir üssü durumuna gelmiştir. Şu anda Yunanistan’ın içerisindeki Amerikan üslerinin sayısını ben saya saya bitiremedim. O kadar Yunanistan’ın içinde Amerika’nın üsleri var” ifadelerini kullanmıştı.

Erdoğan bir diğer açıklamasında da “Şu anda 9 tane Amerikan üssü Yunanistan’da kuruldu. Pekala bu üsler kime karşı kuruluyor? Verdikleri karşılık; Rusya’ya karşı. Bunu yemezler, kusura bakmasınlar” diyerek ABD’lilerin ‘Rusya’ya karşı’ açıklamalarının gerçek olmadığını söz etmişti.

Sputnik’in konuştuğu Türk diplomatik kaynaklar ise Türkiye’nin bağımsız dış siyaset izlemesinden ötürü ABD’nin inancının azaldığını, münasebetiyle Yunanistan üzerinden Rusya’ya uzanan sınır oluşturulduğunu ve Türkiye’nin dışarıda bırakıldığını söz ediyor.

Helikopterlerden tanklara Dedeağaç yığınağı

Dedeağaç limanında 2010 yılında ‘Olga’ tarak dubası batmış ve limanın tam kapasite çalışmasına pürüz olmuştu. Bu tarak dubası ABD’nin de 2.3 milyon euro’luk takviyesiyle çıkarılmıştı. ABD’nin stratejik gördüğü ve o periyottan itibaren yatırım yapmaya başladığı Dedeağaç limanına çok sayıda askeri sevkiyat gerçekleştirildi.

İlk sevkiyatlar bölgede yapılan tatbikatlarda kullanılmak üzere gönderilen askeri teçhizatlardan oluşuyordu lakin vakit içinde işin boyutu değişti.

Bu kapsamda son iki yılda USNS Yumma, Liberty Promise, Endurance gibi askeri ve sivil kargo gemileriyle yaklaşık 5 bin parçayı bulan teçhizat ve binlerce asker Dedeağaç’a çıkarıldı.

Getirilen askeri teçhizat içinde BLACK HAWK, Sikorsky, Chinook, Apache tipi helikopterler, Bradley zırhlı araçları, M1 Abrams tipi ana muharebe tankları ve ekipmanlar üzere birçok askeri sistem bulunuyor.

ABD’ye ilişkin 30 adet BLACK HAWK tipi atak helikopterleri de Dedeağaç’taki Dimokritos Havalimanı’nı merkez üs olarak kullanmaya başladı.

Öte yandan ABD Silahlı Kuvvetleri’nin 1. Havacılık Tugayı’nın da Dedeağaç limanına gönderilmesi planlanıyor. Kökenleri Vietnam Savaşı’na dayanan 1. Havacılık Tugayı, temelde hücum helikopterlerinden oluşuyor. Bu kapsamda akın helikopterleri eşliğinde 600 Amerikan askeri vazife yapacağı da tabir ediliyor.